ABD Başkanı Donald Trump’ın 2 Nisan’da açıkladığı yeni gümrük vergileri resmen yürürlüğe girdi. 5 Nisan’da uygulamaya konulan yüzde 10’luk genel tarifenin akabinde, ülkelere özel karşılıklı vergilendirme kararları da 9 Nisan Türkiye saati ile 07.00 prestijiyle uygulanmaya başlandı. Bu kapsamda, Çin’e yönelik yüzde 50 oranındaki ek gümrük vergisinin de devreye girmesiyle, ABD’nin Çin menşeli eserlere uyguladığı toplam vergi oranı yüzde 104’e ulaştı.
Tüm ülkeleri kapsayan temel vergi yüzde 10
Trump idaresi, tüm ülkelere yönelik olarak yüzde 10 oranında temel gümrük vergisi getirdi. Türkiye de bu kapsamda bedellendirilen ülkeler ortasında yer aldı. Bunun yanı sıra, ülkelere özel olarak belirlenen ek oranlar da açıklandı. Buna nazaran; Avrupa Birliği’ne yüzde 20, Vietnam’a yüzde 46, Çin’e yüzde 34 oranında ek vergiler uygulanacağı duyurulmuştu. Çin’e yönelik ek yüzde 50’lik verginin de 9 Nisan’da yürürlüğe girmesiyle toplam oran yüzde 104’e çıktı.
Trump, güç kararnameleri imza merasiminde yaptığı konuşmada getirdiği vergiler sayesinde günde 2 milyar dolar kazandıklarını açıklarken, “Adeta para yağıyor” açıklamasında bulundu.
ABD ve Çin ortasında neler oldu?
ABD idaresinin 2 Nisan’da Çin menşeli kimi eserlere yönelik ek gümrük vergileri uygulamaya başlamasının akabinde, Çin’den birinci karşılık gecikmedi. Pekin, Amerikan mallarına yüzde 34 oranında gümrük vergisi getirerek misillemede bulundu. Bu atak, iki ülke ortasındaki ticaret tansiyonunda kritik bir dönüm noktası olarak değerlendirildi.
ABD Başkanı Donald Trump ise pazartesi günü yaptığı açıklamada, “Çin’in ABD mallarına yönelik gümrük vergilerini kaldırmaması durumunda, mevcut vergilere ek olarak yüzde 50 oranında ek vergi uygulanabileceğini” söyledi.
Trump’ın bu açıklaması, Pekin cephesinde reaksiyonla karşılandı. Çin idaresi, Washington’un tehdit içeren sözlerine karşılık olarak, mümkün bir vergi artışı durumunda “daha güçlü yanıtlar” vereceğini duyurdu. Çin tarafından yapılan resmi açıklamada, “ABD’nin ek vergi uygulamasına gitmesi halinde, Çin kendi yasal hak ve çıkarlarını korumak için kararlılıkla misilleme yapacaktır” denildi.
Çin Ticaret Bakanlığı tarafından yayımlanan açıklamada ise ABD’nin yaklaşımı eleştirildi. Açıklamada, “ABD’nin Çin’e yönelik baskı ve tehditleri kusur üstüne kusur eklemektedir. Bu hal, ABD’nin şantajcı tabiatını bir defa daha gözler önüne sermektedir. Şayet ABD ısrarla bu yolda yürümeye devam ederse, Çin gayretten kaçınmayacaktır” tabirlerine yer verildi.
Taraflar ortasında karşılıklı restleşmelerin artması, global piyasalarda da tedirginlik yaratırken, gözler önümüzdeki devirde yapılacak mümkün diplomatik temaslara çevrildi.
Avrupa Birliği’nden temkinli açıklama
Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, ABD’nin yeni gümrük vergilerine karşı AB’nin müzakereye açık olduğunu, lakin gerektiğinde karşı tedbirler almaya da hazırlandıklarını belirtti. Çelik, alüminyum ve arabalara getirilen ek vergilerin akabinde, AB üyesi ülkelerin bakanları Lüksemburg’da toplanarak diyalog ve muhtemel karşı adımları görüştü. AB, süreci tırmandırmadan yönetmeyi hedefliyor.
Fransa: Gümrük tarifeleri sert ve yersiz
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, ABD Başkanı Donald Trump’ın yeni gümrük tarifelerini “sert ve yersiz” olarak kıymetlendirdi. Macron, Trump’ın Avrupa Birliğine (AB) yönelik tarife artışı açıklaması “netleşene” kadar ABD’de faaliyet gösteren Fransız şirketlerinden bu ülkedeki yatırım projelerinin tamamını askıya almalarını istedi.
Tayland: ABD ile bağları güçlendireceğiz
Tayland Başbakanı Paetongtarn Şinavatra, ABD’nin ülkeye uyguladığı yüzde 36’lık gümrük vergisine karşı, bilhassa güç, havacılık ve tarım alanlarında ABD’den ithalatı artıracaklarını açıkladı. Maliye Bakanı Pichai Chunhavajira ise yakın vakitte Washington’a bir heyet göndereceklerini belirterek, “Tayland yalnızca ihracatçı değil, ABD’nin müttefiki ve ekonomik ortağıdır” dedi.
