ABD Başkanı Donald Trump’ın Uzak Doğu ve Avrupa Birliği ülkeleri başta olmak üzere toplam 185 ülkeye yönelik yeni gümrük tarifeleri, global ticaret tansiyonunu tekrar tırmandırdı. Çin, karar sonrası süratli bir halde misillemede bulunurken, bu adımın bilhassa Çin’de üretim yapan Apple üzere teknoloji devlerini direkt etkilemesi bekleniyor.
Trump idaresinin yeni tarifelerine nazaran, Çin’e uygulanan yüzde 20’lik vergiye ek olarak yüzde 34 oranında ek vergi getirildi. Böylelikle toplam vergi oranı yüzde 54’e çıktı. Öbür kimi ülkelere uygulanan yeni tarifeler ise şöyle: Tayland yüzde 36, Tayvan yüzde 32, Hindistan yüzde 26, Japonya yüzde 24, Lesotho yüzde 50, Vietnam yüzde 46 ve Kamboçya yüzde 49. Bilhassa Vietnam ve Kamboçya, son yıllarda Çin dışına kayan yatırımların kıymetli üretim merkezlerinden biri haline gelmişti.
Apple eserlerine artırım kapıda
Apple, iPhone üretiminin büyük kısmını hala Çin’de gerçekleştiriyor. Şirket geçen yıl Hindistan’da iPhone 16 modellerinin üretimine başlamış olsa da üretimin kıymetli kısmı Çin’de sürüyor. Türkiye Gazetesi’nin haberine nazaran yeni vergi düzenlemeleriyle birlikte Apple’ın üretim maliyetlerinde yüzde 10 ila 40 ortasında artışa neden olabilir.
Rosenblatt Securities analistlerine nazaran, Trump’ın “karşılıklı tarifeler” ismini verdiği bu uygulama sonucunda, Apple eser fiyatlarında en az yüzde 17’lik artış kaçınılmaz görünüyor. Bu hesapla, şu an 799 dolara satılan iPhone 16 modelinin fiyatı 1.142 dolara yükselebilirken, 1.599 dolarlık iPhone 16 Pro Max modeli 2.300 doları bulabilir.
Türkiye’de ise en uygun fiyatlı iPhone 16e modeli şu anda 49.999 TL’den satılıyor. Şayet yüzde 40’lık maliyet artışı büsbütün tüketiciye yansıtılırsa, bu modelin fiyatı 71.499 TL’ye kadar çıkabilir. En üst segment iPhone’un Türkiye fiyatı ise 180 bin TL düzeyine ulaşabilir.
Sadece Apple değil, öteki devler de etkilenecek
Yeni vergilerin sadece Apple’ı değil, Huawei, Xiaomi, Vivo ve Oppo üzere Çin merkezli akıllı telefon üreticilerini de etkilemesi bekleniyor. Lakin Türkiye’de üretim yapan birtakım Çinli firmaların bu uygulamadan daha az etkilenebileceği bedellendiriliyor.
Bilgisayar ve konsollarda da fiyat baskısı
Ticaret savaşının tesirleri yalnızca akıllı telefonlarla sonlu değil. Tayvan, Tayland ve Vietnam üzere ülkelerde ağırlaşan çip, bilgisayar ve oyun konsolu üretimi de bu süreçten olumsuz etkileniyor. Huawei, Asus, Acer ve Lenovo üzere üreticilerin maliyetlerinin artması, bilgisayar fiyatlarının da üst istikametli hareket etmesine yol açacak. Acer, fiyat artış sinyallerini şimdiden vermeye başladı.
Ayrıca Switch 2 ve PlayStation 5 Pro üzere oyun konsollarının da yeni tarifeler nedeniyle zamlanabileceği belirtiliyor.
